Psikoloji Hakkında Sıkça Sorulanlar

Bu yazıda psikoloji hakkında sıkça sorulan soruları bulabilirsiniz. Eğer merak ettiğiniz başka bir şey varsa yorumlar kısmından sorabilirsiniz.

Psikoloji Ne Demek?

Psikoloji dalı aslında ismini iki Yunanca kelimenin birleşiminden alır. Bunlar psişe ve loji kelimeleridir. Psişe ve loji kelimelerinin birleştirilip “psikoloji” olarak kullanılmasının kökeni Almanya’ya ve 16. yüzyıla dayanır. Psikoloji kelimesi Philip Melanchthon, Otto Casmann ve Rudolf Goeckel tarafından kullanılmış ancak ilk hangisinin kullandığı tam olarak bilinmemektedir.

Psişe (ψυχή) kelimesi kökensel olarak nefes demektir. İnsan nefes aldığı sürece ruhun bedeni terketmediği düşünüldüğü için sonradan ruh anlamını kazanmıştır ve ayriyeten sonradan kelimenin anlamı “zihin” kelimesini de kapsamıştır. Loji (λόγια) ise bulunduğu kelimeye “-nin çalışması” anlamı katar. Dolayısıyla bu iki kelimenin anlamları itibariyle psikoloji “ruh çalışması” ya da “zihin çalışması” olarak düşünülebilir.

Günümüzdeyse psikoloji kısaca “zihnin ve davranışların incelendiği bilim dalı” olarak çevrilebilir.

Psikolog Kime Denir?

Psikoloji bölümünden lisans derecesiyle mezun olan kişiler psikolog ünvanını kullanma hakkına sahiptir. Halk arasında psikolog denilince insanların çoğunlukla kastettiği aslında psikoterapistlerdir. Ancak ikisi farklı şeylerdir. Sanılanın aksine psikologların (yani sadece psikoloji bölümünden lisans derecesi kazanmış kişilerin) terapi yapma yetkinlikleri yoktur.

Psikolog ve Psikiyatrist Arasındaki Fark Nedir?

Bu soru ülkemizde psikolojiyle ilgili en çok sorulan sorulardan biridir ancak bu karşılaştırmayı yapmak makul değildir. Psikiyatristler, tıp bölümünden mezun olup psikiyatri alanından uzmanlık yapan doktorlara denir. Öte yandan tek başına “psikolog” ünvanı, yukarıda da belirtildiği üzere sadece psikoloji bölümünden lisans derecesiyle mezun olan kişiler tarafından kullanılır.

Dolayısıyla psikiyatri tıppın bir uzmanlık alanıyken, psikoloji bir lisans derecesidir. Ancak bu soruyu soranlar, psikolog derken aslında psikoloji veya PDR bölümlerinden mezun olup klinik psikoloji alanında yüksek lisans yapmış psikoterapistleri kastetmektedirler. Eğer merak ettiğiniz buysa aşağıdaki karşılaştırmayı okuyabilirsiniz.

Klinik Psikolog ve Psikiyatrist Arasındaki Fark Nedir?

Psikoloji veya PDR bölümünden mezun olup klinik psikoloji alanında yüksek lisans yapan kişilere klinik psikolog denir. Tıp bölümünden mezun olup psikiyatri alanında uzmanlığını yapan doktorlara ise psikiyatrist denir.

Psikiyatristler doktor oldukları için klinik psikologların aksine ilaç yazma yetkisine sahiptirler. Öte yandan klinik psikologlarsa lisans derecelerini psikoloji veya PDR alanında yaptıkları için psikiyatristlere kıyasla çok daha yoğun psikoloji eğitimi almışlardır.

Ayriyeten klinik psikoloji veya psikiyatri alanında uzmanlık yapmış olmak kişiyi otomatik olarak psikoterapist yapmaz. Klinik psikologlar veya psikiyatristler gerekli terapi eğitimlerini ve süpervizyon süreçlerini tamamlayarak psikoterapist olabilirler.

Not: Aslında mevzuata göre lisans derecesini psikoloji veya pdr alanlarında tamamlamamış ancak hem yüksek lisans hem doktorasını klinik psikolojiden yapan kişiler de klinik psikolog ünvanı kullanabilir. Ancak yukarıdaki karşılaştırmayı daha fazla uzatmamak için bu not burada belirtildi.  

Psikoloji ve Psikolojik Danışma ve Rehberlik (PDR) Bölümleri Arasındaki Farklar Nelerdir?

En basit haliyle psikoloji bölümü öğrencileri PDR öğrencilerine kıyasla daha fazla teorik bilgi alırken, PDR öğrencileri psikoloji öğrencilerine kıyasla daha çok uygulamalı dersler alırlar. Psikoloji mezunları “psikolog” ünvanını kullanırken, pdr mezunları ise “psikolojik danışman” ünvanını kullanırlar. Psikolojik danışmanlar genelde eğitim alanında istihdam edilirler.

Mevzuata göre hem psikoloji bölümü mezunları hem de PDR bölümü mezunları klinik psikolojiden yüksek lisans yaparak klinik psikolog ünvanını kullanabilirler.

Psikolojinin Uzmanlık Alanları Nelerdir?

Psikolojinin pek çok uzmanlık alanı vardır. Adli psikoloji, bilişsel psikoloji, deneysel psikoloji, endüstri ve örgüt psikolojisi, eğitim psikolojisi, gelişim psikolojisi, klinik psikoloji, sağlık psikolojisi, sosyal psikoloji, spor psikoloji gibi alanlar örnek verilebilir. Burada belirtilmemiş bazı uzmanlık alanları da olabilir. Psikolojinin uzmanlık alanları hakkında daha fazla bilgi için buraya tıklayabilirsiniz.

Kaynaklar

https://psikiyatri.org.tr/halka-yonelik/5/psikiyatri-nedir

https://www.psikolog.org.tr/tr/kurumsal/sikca-sorulan-sorular

https://www2.le.ac.uk/departments/npb/people/amc/articles-pdfs/whatisps.pdf

http://www.southampton.ac.uk/~harnad/Hypermail/Thinking.Psychologically98/0012.html

https://www.etymonline.com/word/psychology

https://dictionary.apa.org/psychology

https://www.dergipdr.com/pdr-ile-psikoloji-bolumu-arasindaki-fark-nedir-15h.htm

https://psy.metu.edu.tr/en/faq